Dursun Fakıh Türbesi – Osmanlının İlk Kadısı

Dursun Fakıh Türbesi; 3 kıtaya yayılan, 600 sene varlığını sürdüren Osmanlı Devleti’nin ilk filizlendiği topraklarda, Söğüt’tedir.

Dursun Fakıh Türbesi 554m rakımında, konik şeklindeki bir tepenin üstünde yer almaktadır. Tepeye, Bilecik Söğütözü Konik Tepesi denmektedir. Sarmal ve oldukça dik bir eğime sahip yol takip edilerek tepeceye çıkılmaktadır. Tepeye çıkıldığında sizi ayaklarınızın altında kalan ova manzarası ve tek kubbeli bir yapı olan türbe beklemektedir.

İNTERNETTEKİ EN DETAYLI “DURSUN FAKİH” YAZISINI OKUMAK ÜZERESİNİZ ! ! !

Dursun Fakıh Türbesi ResimleriPin
Dursun Fakıh Türbesi Resimleri

Dursun Fakih Kimdir?

Osmanlı Devletinin manevi kurucularından biridir. Şeyh Edebali’nin öğrencisidir. Osman Gazi için; istiklal alameti sayılan Cuma ve Bayram hutbelerini okuyan kişidir. Osman Bey ile birlikte savaşlara katılmıştır. Orhan Gazi’nin danışmanlığını yapmıştır. Aynı zamanda Osmanlı Devleti’nin ilk kadısı, ilk imam-hatibidir.

Dursun Fakih’in nereli olduğu konusunda uyuşmazlıklar bulunmaktadır. Fakat, Osmanlı Devleti’nin ilk bilim tarihçisi ve ilk ansiklopedi yazarı olan Taşköprülüzade Ahmed Efendi’ye göre (Karacahisar-Eskişehir) Karamanlıdır.

Eğitimi ve eşi konusunda yine uyuşmazlıklar bulunmaktadır. Ancak Taşköprülüzade, Şemsettin Sami ve Nuri Akbayar’ın aktardığına göre; Şeyh Edebali’nin öğrencilerindendir. Şeyh Edebali’den tesfir, hadis, fıkıh ilimlerinde dersler almış ve seyru sülukunu onun yanında tamamlamıştır. Burada bahsedilen seyru sülük, tasavvuf yolculuğu & manevi yolculuk demektir.

Yine aynı kaynakların aktardığına göre Şeyh Edebali’nin kızıyla evlenmiştir. Dolayısıyla Şeyh Edebali’nin damadı, Osman Gazi’nin de bacağı olmuştur.

Osmanlı İlk Hutbe

Asıl adı Derviş Ahmed, mahlası Aşıki olan; büyük dededi Aşık Paşa’dan ötürü Aşıkpaşazade namıyla anılan Osmanlı tarihçisine göre Karacahisar 1288’de fethedilmiştir.

Bu fetihin ardından o vakte kadar Anadolu Selçuklu Devleti’nin sultanı adına okutulan Cuma hutbesi, Dursun Fakih tarafından Osman Gazi adına okutuldu. Hutbenin Osman Gazi adına okutulması, bir istiklal ve bağımsızlık sembolüdür. Bu yüzden Osmanlı Devleti’nin önemli bir dönüm noktasıdır. Daha sonra Eskişehir’de Osman Gazi adına Bayram hutbesini yine Dursun Fakih okumuştur.

Aşıkpaşazade’ye göre hutbe 1299’da, Oruç Beye göre 1290’da okutulmuştur.

“Osman Gazi Karacahisar’ı aldı. Şehrin evleri boş kaldı. Germiyan vilayetinden hayli halk geldi ondan ev dilediler. Osman Gazi verdi. Bir nice kiliseler dahi vardı. Mescit ettiler ve Pazar dahi kurdular. Bu kavim ittifak ettiler: “Cuma namazı kılalım. Ve hem bir kadı dahi dileyelim” dediler.

Dursun Fakih derlerdi bir aziz vardı ve o kavme imamlık ederdi. Ona söylediler. O dahi geldi. Osman Gazi’nin kayın atası Şeyh Edebali’ye söyledi. Dahi söz tamam olmadan Osman Gazi geldi ve sordu: “Muradların bileydi.” Osman Gazi der: “Her ne kim size gerekdir onu edin.” der. Dursun Fakih “Hanım, sultandan izin gerektir.” der.

Osman Gazi der: “ Bu şehri hod kendi kılıcımla aldım. Sultanın bunda dâhili var kim andan izin âlim. Ona sultanlık veren Allah bana da hanlık verdi” dedi. “Eğer minneti şu sancaksa ben hod kendi sancağıyla götürüp uğraştım. O eğer ederse kim ben ‘Al-i Selçukum derse ben hod Gök Alp nesliyim. Eğer bu vilayete ben onlardan önden geldim derse Süleyman Şah onlardan hod önce geldi” ve ol kavim dahi razı oldu. Kadılığı ve hatipliği Dursun Fakih’e verdi. Cuma hutbesini Karacahisar’da okundu. Bayram hutbesi Eskişehir’de okundu”

Aşıkpaşazade’nin Anlatımıyla İlk Hutbe

“Osman Gazi önce gelip Bilecik’i ve İnegöl’ü feth etti. Osman Gazi’nin ilk Cuma namazını Karahşehir’ı aldıkta Dursun Fakih derlerdi bir kişi vardı, o kıldı. İlk önce Osman adına hutbey o okudu. Bayram namazını da kıldı.”

Oruç Bey’i Anlatımıyla İlk Hutbe
Kumral Abdal Türbesi” başlıklı yazımızı okumak için bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Dursun Fakih KimdirPin
Dursun Fakih Kimdir?

İlk Osmanlı Kadısı

Osman Gazi, Dursun Fakih’i Karacahisar’da kiliseden çevrilen camiiye imam olarak vazifelendirmiş ve kadı olarak atamıştır. Böylece Dursun Fakih Osmanlının ilk kadısı ve imam-hatibi olmuştur.

Hayatı

Dursun Fakih; devlet adamları, askerler, gaziler ve halk tarafından sevilen, önemsenen, sözü dinlenen birisi olmuştur. Erken dönem Osmanlı tarihçilerinden edinilen çıkarımlar bu yöndedir.

Osman Gazi’nin yanında savaşlara katılmış ve imamlık yapmıştır. Askerlere, gazilere milli, dini duyguları aşılamış; onlara cesaret vermiştir. Aşıladığı fikirleri, sağladığı desteğiyle daha emekleme aşamasında olan devletin; temellerinin sağlam atılmasına katkıda bulunmuştur.

Halk üzerindeki etkisinin ne denli büyük olduğu günümüze kadar ulaşmayı başaran eserlerinin varlığından da anlaşılmaktadır.

Dursun Fakih Ölümü

Dursun Fakih, Şeyh Edebali’nin ölümünden sonra onun dergahında fetva işlerini yürütmüştür. Ölüm tarihi kesin olmamakla birlikte Nuri Akbayar’a göre 1326 senesine tekabül etmektedir.

Neslihan Yazıcı’ya göre Orhan Bey 1331’de İznik’i fethettikten sonra; Dursun Fakih’ı Bilecik kadılığına atamıştır. Buradan rivayetle en az 1331 senesine kadar yaşamış olması gerekmektedir.

Dursun Fakih Eserleri

Dursun Fakih; mesnevi tarzında, Hz. Muhammad’in (SAV) sahabelerinin, bilhassa Hz. Ali ve Hz. Halid Bin Velid’in; putperestliği ile meşhur olan Pinhan kabilesi ile arasında geçen savaşları anlattığı ve gazileri, askerleri gayrete getiren şiirler yazmıştır. Bu şiirlerini Gazavat-Name adındaki eserinde derlemiştir.

Bunun haricinde peygamberlerin mucizelerini konu alan 269 beyitlik bir mesnevisi mevcuttur. Ayrıca, bu eserler zamanının en sade diliyle, akıcı bir üslup ile yazılmıştır.

Dursun Fakih Sözleri

Ey oğul, öyle insanlar göreceksin ki… Koyunu yemek için tilkiyle plan yapacaklar, kurtla birlikte öldürecekler, çobanla birlikte yiyecekler, sahibiyle birlikte yas tutacaklar ve hiçbir şey olmamış gibi davranacaklar.

Dursun Fakih

Dursun Fakıh Türbesi Nerede?

Dursun Fakih Hazretlerinin Türbesi, Bilecik ile Söğüt arasında ve Küre köyünün yakınındadır. Bilecik-Söğüt yolunun 18.km’de Küre yol ayrımından dönülür. Yaklaşık 3km sonra Dursun Fakıh Türbesine ulaşılır.

Dursun Fakıh Türbesi konumu Google Maps‘de görmek için ilgili bağlantıya tıklayabilirsiniz.

Kuruluş Osman, Dursun Fakıh kim oynuyor?

Kuruluş Osman’da Dursun Fakih rolünü Ali Sinan Demir canlandırmaktadır.

Dursun Fakih Kimdir, Kısaca?

Dursun Fakih; Şeyh Edebali’nin öğrencisi ve damadıdır. Osman Gazi’nin bacanağı ve onunla savaşlara girmiş biridir. Osman Gazi adına ilk hutbeyi okumuştur. Orhan Gazi’nin danışmanlığını yapmıştır. Aynı zamanda Osmanlı Devletinin ilk kadısıdır.

Osmanlı Devletinin İlk Kadısı Kimdir?

İlk Osmanlı kadısı “Fakih Baba”, “Fakıbaba”, “Dursun Baba Hz”, “Tursun Fakih”, “Tursun Fakı” isimleriyle de bilinen Dursun Fakih’dır.

Osmanlıda “Fakih” Ne Demek?

Fakih, bir işi iyi bilen, o işten iyi anlayan kimse demektir. Yani bir diğer tabirle işinin ehli, liyakat sahibi manasındadır.

Kadının Bugünkü Karşılığı Nedir?

Kadının bugünkü karşılığı: “Hakim“dir. Osmanlı’da kadı hukuki ve idari örgütlenmeyi idare ederlerdi.

5/5 - (1 vote)
Photo of author

Mahir Önem Dost

1994'de Dünya'ya gözlerimi açtığım söylenir. Manisa, Akhisar doğumluyum. "Gözlerimin dokunduğu her mekan memleketim." sözünü seven, benimseyen birisi olarak; memletlerimden birini, Bilecik'i anlatıyorum.

Yorum yapın